W dniach 5 i 6 lipca 2023 w Centrum Kongresowo-Dydaktycznym UMP odbyła się ORBIS Final Conference, a w dniu 7 lipca 2023 ORBIS Final Meeting. Oba wydarzenia podsumowały ponad 5-letnią realizację międzynarodowego i międzysektorowego projektu ORBIS (H2020-MSCA-RISE, nr 778051), o budżecie 2,28 mln EUR, finansowanego przez Komisję Europejską, a koordynowanego przez naszą Uczelnię. Z tej okazji w Poznaniu spotkali się liczni przedstawiciele wszystkich 13 członków konsorcjum projektu, czyli siedmiu uczelni oraz sześciu firm farmaceutycznych:
- Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego (Polska),
- APC Ltd. (Irlandia),
- Celon Pharma S.A. (Polska),
- JSC Farmak (Ukraina),
- Physiolution GmbH (Niemcy),
- Politechniki Poznańskiej (Polska),
- Rutgers, The State University of New Jersey (USA),
- Trinity College Dublin (Irlandia),
- University of Helsinki (Finlandia),
- University of Ljubljana (Słowenia),
- University of Chemistry and Technology in Prague (Republika Czeska),
- University of Central Florida (USA),
- Zentiva K.S. (Republika Czeska).
Pierwsze wydarzenie miało charakter otwartej konferencji naukowej upowszechniającej wyniki projektu. Wśród 156 uczestników znaleźli się nie tylko przedstawiciele krajowych firm farmaceutycznych (m.in. Lek-Am, Pikralida, PozLab), ale również przedstawiciele krajowych (UAM, GUMed, PUM) i zagranicznych uczelni (Uniwersytet w Belgradzie).
Podczas uroczystego otwarcia, konferencji z udziałem władz UMP i zaproszonych gości miało miejsce wręczenie pamiątkowych statuetek przedstawicielom każdej z instytucji wchodzącej w skład konsorcjum projektowego. Wręczane przez Panią Kanclerz Prof. Judytę Cielecką-Piontek statuetki były wyrazem podziękowania za udział w projekcie, ale przede wszystkim za współpracę naukową z pracownikami naszego Uniwersytetu. Indywidualne statuetki z rąk Pani Kanclerz odebrały: koordynator projektu – Pani prof. Janina Lulek oraz manager projektu Pani Bożena Raducha z UMP. Ta wzruszająca chwila na długo pozostanie w pamięci wszystkich uczestników i organizatorów konferencji. W pierwszym dniu konferencji odbyły się trzy sesje tematyczne skupione wokół filarów działalności ORBIS: postępów w syntezie substancji leczniczych i preformulacji farmaceutycznej oraz opracowaniu postaci i systemów dostarczania leków, a także ich oceny biofarmaceutycznej. W każdej z sesji wykłady plenarne wygłosili naukowcy reprezentujący zarówno członków konsorcjum ORBIS (uniwersytety w Lublanie i Helsinkach), jak i instytucje zewnętrzne (Warszawski Uniwersytet Medyczny, Queen’s University Belfast, Pfizer UK). Wykładom towarzyszyły wystąpienia ustne uczestników projektu, przedstawiające wyniki prac realizowanych podczas międzynarodowych wyjazdów badawczo-szkoleniowych. Na uwagę zasługiwała różnorodność uczestników pod względem zainteresowań naukowych, afiliacji (uczelnie oraz firmy farmaceutyczne), dorobku (młodzi oraz doświadczeni badacze), a także płci i narodowości.
Drugi dzień konferencji obejmował dwie sesje ORBISu poświęcone działalności naukowej amerykańskich partnerów projektu. Tematyka wykładów plenarnych dotyczyła perspektyw rozwoju badań nad dostarczaniem leków; energooszczędnych technologii wytwarzania stałych postaci farmaceutycznych, a także nowych celów farmakologicznych w terapii chorób związanych z wiekiem. Poza wykładami, wybrani stażyści projektu zaprezentowali również wyniki badań uzyskanych w Rutgers University i University of Central Florida.
Wyjątkowym akcentem w tym dniu była ceremonia wręczenia Pani prof. Bożenie Michniak-Kohn z Rutgers University, dyplomu doktora honoris causa Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Ten honorowy tytuł akademicki został nadany przez senat naszej uczelni nie tylko w uznaniu zasług na polu nauki o podaniu leków na skórę, ale także wkładu w rozwój Wydziału Farmaceutycznego UMP. Jego podstawą było m.in. przyjęcie w ramach staży ORBISu w Center for Dermal Research (Rutgers University) i opieka naukowa nad 10 pracownikami i doktorantami naszej uczelni.
Final Conference zwieńczona została uroczystą kolacją, podczas której przyznano nagrody za najlepsze wystąpienia ustne oraz plakatowe.
ORBIS Final Meeting, który miał miejsce 7 lipca br., w odróżnieniu od konferencji naukowej był wydarzeniem ograniczonym do społeczności konsorcjum projektu. Liderzy każdego z siedmiu pakietów tematycznych przedstawili najważniejsze osiągnięcia – zarówno w kontekście naukowym (pakiety 1-3), jak i szkolenia, zarządzania, upowszechniania wyników oraz kwestii etycznych (pakiety 4-7). Szczególnym akcentem były krótkie wystąpienia uczestników wymiany ORBIS poświęcone ich osobistym doświadczeniom. W przyjaznej atmosferze wybrzmiały świadectwa niemierzalnych korzyści: poza otwarciem na nowe pomysły, zdobywaniem umiejętności i nawiązaniem nowych współprac, wspominano nowe przyjaźnie, poszerzenie horyzontów kulturowych i adaptację w nowym środowisku. Gratulowano także badaczom, dla których udział w stażach ORBIS bezpośrednio przełożył się na postęp kariery: awanse w strukturze firmy czy zdobyte granty, np. stypendia Fundacji Kościuszkowskiej (dr hab. Katarzyna Kosicka-Noworzyń i dr Marta Szukalska z UMP).
Spotkanie zakończyło się otwartą dyskusją m.in. na temat największych korzyści, niespodzianek i wyzwań podczas realizacji projektu. Do tych ostatnich, w pierwszych latach należała m.in. konieczność uzupełnienie składu konsorcjum o nowych partnerów po rezygnacji z udziału w projekcie Instytutu Farmaceutycznego w Warszawie, jednego z głównych beneficjentów ORBISu. Jednak najtrudniejszymi i absolutnie nieprzewidywalnymi wyzwaniami były pandemia COVID oraz wojna w Ukrainie. Uczestnicy skierowali szczególne wyrazy podziwu i wsparcia dla kolegów z firmy Farmak w Kijowie, których odwaga i siła pozwoliły na pełne uczestnictwo w realizacji ORBIS aż do samego końca. W podsumowaniu przedstawiciele konsorcjum projektu w superlatywach wypowiadali się o dotychczasowej współpracy, zapewniając o gotowości jej kontynuowania w ramach dalszych wspólnych projektów. Final Meeting był świadectwem bliskich więzi stworzonych wewnątrz konsorcjum ORBIS, gdzie uczestnicy podkreślali stworzenie otwartej kultury współpracy w duchu zaufania, wsparcia i przyjaźni podczas 5 lat wspólnych działań zwieńczonych sukcesem.
Na zakończenie spotkania prof. Janina Lulek oraz Bożena Raducha z UMP zostały nagrodzone bukietami kwiatów i owacją za determinację w koordynowaniu i nadzorowaniu realizacji jednego z największych projektów w historii europejskiego programu RISE (Research and Innovation Staff Exchange).
