Czwartek 25 maja był Wielkopolskim Dniem Badań Klinicznych. W Centrum Biologii Medycznej odbyła się konferencja, która zgromadziła ekspertów i osoby zainteresowane tą dziedziną. Organizatorem konferencji było Podyplomowe Studium Badań Klinicznych i Biomedycznych Badań Naukowych oraz Wydział Nauk o Zdrowiu naszego Uniwersytetu.
Zgromadzonych gości powitała Dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu dr hab. Małgorzata Kotwicka prof. UM oraz zastępca kanclerza dr Rafał Staszewski. Sesje naukowe prowadził dr hab. Jacek Karczewski, kierownik Podyplomowego Studium Badań Klinicznych i Biomedycznych Badań Naukowych.
O etyce w eksperymentach medycznych mówił prorektor, prof. dr hab. Michał Musielak. Choć historia eksperymentów medycznych jest bardzo długa to bioetyka narodziła się dopiero w latach 70-tych XX wieku. Przełom wieku XIX i XX to narodziny i rozkwit w Stanach Zjednoczonych eugeniki, czyli „uszlachetniania rasy ludzkiej”, tak później masowo stosowanej i wykorzystywanej w urzeczywistnianiu nazistowskiej ideologii. Dzisiejsze zasady etyczne swój początek biorą właśnie z osądzenia w Norymberdze nazistowskich zbrodni na ludziach w obozach koncentracyjnych i stworzenia „Kodeksu Norymberskiego”, bez którego nie byłoby współczesnych praw człowieka czy zasad etyki lekarskiej.
Dr hab. Marek Czarkowski, reprezentujący Ośrodek Bioetyki Naczelnej Rady Lekarskiej, przedstawił zagadnienia związane z etyką badań naukowych prowadzonych na ludziach i na ludzkim materiale biologicznym. Omówił system ochrony interesów i praw uczestników badań klinicznych.
O nowościach w badaniach klinicznych, na przykładzie leków biologicznych, mówił prof. dr hab. Włodzimierz Samborski. Omówił najnowsze terapie biologiczne stosowane w reumatologii, której domeną jest 200 jednostek chorobowych o podłożu zapalnym. Trzy najczęstsze schorzenia: RZS, młodzieńcze zapalenie stawów i spondytloortopatie zapalne są głównym przedmiotem badań klinicznych.
Aktualne trendy w badaniach klinicznych omówił niezależny konsultant Daniel Detka. To co najważniejsze to cyfryzacja badań klinicznych, zastosowanie mobilnych urządzeń elektronicznych, pozwalających na diagnostykę, monitorowanie na odległość, wykorzystanie specjalnych aplikacji na telefony. Można to nazwać cichą rewolucją w badaniach klinicznych. Nowa jakość to także generacja bardzo dobrze wyedukowanych pacjentów, którzy potrafią skutecznie lobbować na rzecz badań nad lekami.
Dr hab. Jacek Karczewski zaprezentował organizację ośrodka badań klinicznych, a dr hab. Szczepan Cofta i dr Barbara Kuźniar-Kamińska, ze Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego, przedstawili jak wyglądają badania kliniczne w optyce lekarza pracującego w szpitalu. Zagadnienia badań klinicznych w farmacji przedstawiły dr Hanna Jankowiak-Gracz i mgr Ewelina Koczorowska, także ze Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego.
Dr Rafał Staszewski, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego, przedstawił jakie zmiany nastąpią w badaniach klinicznych.
Dorota Bednarczyk omówiła rolę jakości w badaniach klinicznych, a Michał Zmysłowki modele współpracy firm CRO-Ośrodków Badawczych.
Helena Czechowska
Fakty UMP